Czy odszkodowanie za opóźniony lub odwołany lot może zostać zmniejszone? Wszystko co musisz wiedzieć

Dlaczego zasady dotyczące odszkodowania za lot są ponownie rozpatrywane?

Od czasu jego wprowadzenia w 2004 roku, to rozporządzenie EU261 zapewnia ochronę praw pasażerów w przypadku opóźnienia lotu, jego odwołania lub odmowy przyjęcia pasażera na pokład. Początkowo rozporządzenie zawierało zasady dotyczące praw pasażerów w przypadku opóźnień, ale nie określało w ich sprawie wymogu wypłacenia odszkodowania. Jednak po orzeczeniu w sprawie Sturgeon w październiku 2012 r. zostało potwierdzone, że pasażerowie doświadczający opóźnień są również uprawnieni do odszkodowania, przyznając im takie same prawa jak w przypadku odwołania lotu. Dla wielu podróżnych była to kluczowa zmiana, oferująca wsparcie finansowe w przypadku problemów w podróży. Linie lotnicze naciskają teraz na zmianę. 

Wraz z rosnącym interesem redukcji kosztów wśród przewoźników, pomysł ograniczenia odszkodowania za opóźnione i odwołane loty zyskuje na popularności. W związku z tym, reforma zyskuje silne poparcie ze strony europejskich linii lotniczych, w szczególności za pośrednictwem lobby Airlines for Europe (A4E). Argumentują oni, że obecny system jest po prostu zbyt kosztowny w utrzymaniu, mimo że obliczenia pokazują, że wpływ finansowy na ich całkowitą działalność jest ograniczony.

Cięcie kosztów zwiększa zyski linii lotniczych, ale często prowadzi do pogorszenia jakości usług i zmniejszenia ochrony pasażerów. Bez obowiązujących kar, linie lotnicze mogłyby opóźniać loty bez większych konsekwencji. Obecnie obserwujemy jednak, że linie lotnicze aktywnie pracują nad utrzymaniem opóźnień poniżej trzech godzin, co wskazuje na pozytywny wpływ rozporządzenia nr 261. Podczas gdy jego głównym celem jest ochrona pasażerów, jego drugorzędnym efektem jest poprawa wydajności i lepsze zarządzanie rozkładem lotów.

Kontekst europejski: nacisk na zmniejszenie obciążeń dla linii lotniczych

Rewizja EU261 pozostaje w zawieszeniu od 2013 r. z kilku powodów. Początkowo było to spowodowane brakiem porozumienia między kluczowymi instytucjami europejskimi - Parlamentem Europejskim, Komisją i Radą Europejską, która reprezentuje państwa członkowskie. Kolejną poważną przeszkodą był spór między Hiszpanią a Wielką Brytanią o lądowisko na Gibraltarze. Podczas gdy Brexit rozwiązał tę kwestię, uwaga UE szybko skupiła się na radzeniu sobie z następstwami samego Brexitu. Następnie nadeszła pandemia COVID-19, a po niej wojna w Ukrainie, które ustanowiły kolejne przeszkody. Te globalne wydarzenia sprawiły, że rewizja została wstrzymana, skutecznie zachowując obecnie obowiązujące prawa pasażerów.

To może zacząć się teraz zmieniać. Wraz z rosnącą presją ze strony branży lotniczej, wznowiono nacisk na przyspieszenie procesu rewizji. Od 1 stycznia 2025 r. Polska przejęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej i umieściła aktualizację EU261 wśród swoich głównych priorytetów.

Co obecne prawo mówi o odszkodowaniu za opóźnione loty?

Obecne prawo wymaga, aby linie lotnicze wypłacały pasażerom odszkodowanie, gdy ich loty są znacznie opóźnione (o 3 godziny lub więcej), odwołane lub gdy odmówiono im wejścia na pokład.

Rozporządzenie przewiduje jednak wyjątki. Linie lotnicze nie są odpowiedzialne za wypłatę odszkodowania, jeśli zakłócenie lotu spowodowane jest tak zwanymi „nadzwyczajnymi okolicznościami”. Odnoszą się one do sytuacji pozostających poza kontrolą linii lotniczej, takich jak trudne warunki pogodowe, zagrożenia bezpieczeństwa lub strajki personelu lotniska.

Rozporządzenie UE 261/2004: jakie są Twoje prawa pasażera?

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem UE 261/2004 pasażerowi przysługują prawa w przypadku, gdy lot nie przebiega zgodnie z planem. Jeśli Twój lot jest opóźniony o 3 godziny lub więcej, odwołany z niewielkim wyprzedzeniem lub odmówiono Ci wejścia na pokład z powodu nadkompletu rezerwacji, możesz mieć prawo do odszkodowania.

Oprócz odszkodowania, rozporządzenie zapewnia również pasażerom opiekę podczas zakłóceń. Oznacza to dostęp do posiłków, napojów i w razie potrzeby również zakwaterowania, zwłaszcza podczas długiego oczekiwania. Należy podkreślić, że prawa te mają zastosowanie do każdego lotu odlatującego z UE lub przylatującego do UE liniami lotniczymi z siedzibą w UE.

Jakiej kwoty można się domagać za opóźniony lot?

Kwota odszkodowania za opóźniony lot zgodnie z rozporządzeniem UE 261/2004 zależy zarówno od wielkości opóźnienia, jak i odległości lotu. W przypadku opóźnień wynoszących 3 godziny lub więcej odszkodowanie wynosi od €250 do €600.

• Loty krótkodystansowe do 1500 km: €250 na pasażera
  
  
• Loty na dystansie od 1500 km do 3500 km: €400 na pasażera
  
  
• Loty na dystansie powyżej 3500 km w UE: €400 na pasażera
  
  
• Loty na dystansie powyżej 3500 km poza UE: €600 na pasażera
  
  

Lot opóźniony o godzinę: czy przysługuje Ci odszkodowanie?

Zgodnie z przepisami UE godzinne opóźnienie nie uprawnia do odszkodowania, choć w niektórych przypadkach linie lotnicze mogą zaoferować drobne gesty, takie jak vouchery.

Lot opóźniony o 2 godziny: co możesz zrobić?

W przypadku opóźnienia wynoszącego dwie godziny lub więcej, pasażer ma prawo do pewnej opieki (w postaci napojów, posiłków lub zakwaterowania w hotelu), w zależności od długości lotu. Pełne odszkodowanie przysługuje po co najmniej 3 godzinach opóźnienia.

Opóźnienie lotu a jego odwołanie: jaka jest różnica w prawach pasażerów?

Chociaż obie sytuacje mogą uprawniać do odszkodowania, zasady są różne. Na przykład, jeśli Twój lot został odwołany z wyprzedzeniem krótszym niż 14 dni, możesz kwalifikować się nie tylko do odszkodowania za lot, ale także do zwrotu kosztów biletu.

Jakie zmiany mogą wkrótce nastąpić w rozporządzeniu UE 261?

Zbliżająca się rewizja EU261 obejmuje kilka kluczowych punktów, takich jak między innymi doprecyzowanie występowania nadzwyczajnych okoliczności, zwiększona pomoc pasażerom podczas opóźnień i w potrzebie zmiany planu podróży, a także ograniczenia obowiązków związanych z zakwaterowaniem. Jedną z najważniejszych zmian jest jednak proponowane wydłużenie progu opóźnienia z 3 do 5 godzin.

Należy jednak pamiętać, że istnieje także ruch na rzecz obniżenia tego progu do 2 godzin, co jeszcze bardziej wzmocniłoby prawa pasażerów i zapewniło odszkodowanie w przypadku większej ilości zakłóceń.

Czy limity w sprawie odszkodowań za loty mogą zostać obniżone?

Tak, rozważana propozycja UE 261 ma na celu wydłużenie czasu opóźnienia lotu, po którym pasażerowie mogą ubiegać się o odszkodowanie. Zmiana ta miałaby wpływ na miliony podróżnych w całej Europie, ponieważ znacznie zmniejszyłaby liczbę pasażerów mogących ubiegać się o odszkodowanie za zakłócenia. 

Co to oznacza dla pasażerów: osłabienie czy zrównoważenie ochrony ich praw?

Proponowane zmianu w EU261 oznaczają potencjalne osłabienie ochrony ich praw, która już od dawna uważana jest za standard w podróżach lotniczych. Jak wskazało Stowarzyszenie Rzeczników Praw Pasażerów (APRA), "Rozporządzenie 261/2004 stało się globalnym złotym standardem w podróżach lotniczych. Każda propozycja ograniczenia praw przysługujących europejskim konsumentom jest absolutnie oburzająca i niezgodna z nastrojami wyborców".

Ostatecznie, jeśli te zmiany zostaną wprowadzone, może to oznaczać znaczny regres dla praw pasażerów linii lotniczych, przenosząc skupienie z ochrony konsumentów na interesy finansowe linii lotniczych. Proponowana aktualizacja może podważyć standardy, które definiowały europejskie podróże lotnicze przez ostatnie 20 lat.

Co zrobić, jeśli wniosek o odszkodowanie zostanie odrzucony?

Jak złożyć wniosek o odszkodowanie za lot

Zacznij od zebrania wszystkich istotnych dokumentów podróży, powiadomień o zakłóceniach i wszelkich innych informacji, które zostały Ci przekazane. Następnie skorzystaj z naszego Kalkulatora Odszkodowań, za pomocą którego możesz sprawdzić, czy kwalifikujesz się do odszkodowania. Jeśli tak, możesz łatwo złożyć o nie wniosek z Lot-Opóźniony.pl – wystarczy że prześlesz nam dokumenty swojej podróży, a my zajmiemy się całym procesem roszczenia za Ciebie!

Jak Lot-Opóźniony.pl może pomóc w obronie Twoich praw

Czasami samo złożenie wniosku nie wystarcza do uzyskania odszkodowania, ponieważ linie lotnicze mogą podawać fałszywe powody opóźnienia lub odwołania lotu. W Lot-Opóźniony.pl łączymy zaawansowane dane lotnicze i ekspertyzę naszego zespołu prawnego, aby zapewnić obronę prawa do odszkodowania, nawet jeśli oznacza to skierowanie sprawy do sądu. Pracujemy na zasadzie – brak wygranej, brak opłat – co oznacza, że płacisz tylko wtedy, gdy uda nam się wygrać Twoją sprawę.

Czy można podjąć kroki prawne w przypadku niesłusznej odmowy wypłaty odszkodowania?

Tak. W Lot-Opóźniony.pl jesteśmy gotowi na walkę o Twoje prawa. Jeśli linia lotnicza odmówi Ci odszkodowania bez ważnego uzasadnienia, nasz doświadczony zespół prawny podejmie niezbędne działania.

Kogo najbardziej dotknie potencjalna reforma EU261?

Dlaczego osoby często podróżujące powinny zachować szczególną czujność

Osoby często podróżujące najprawdopodobniej najczęściej doświadczą opóźnień lotów,  bowiem to loty krótkodystansowe (poniżej 1500 km) stanowią ponad 80% lotów w Europie.

Czy loty krajowe i krótkodystansowe są najbardziej zagrożone?

Tak, loty te są zazwyczaj bardziej podatne na opóźnienia ze względu na czynniki takie jak pogoda, natężenie ruchu lotniczego lub napięte harmonogramy między połączeniami. Krótsze trasy lotów często mają mniej czasu buforowego na opóźnienia, co oznacza, że zakłócenie może łatwo zepsuć cały plan dnia.

Jeśli zasady dotyczące odszkodowań zostaną zaostrzone, pasażerowie lotów krajowych i krótkodystansowych mogą pozostać bez rekompensaty za opóźnienia, których często doświadczają, co sprawi, że ich podróż będzie jeszcze bardziej frustrująca.

Jak przygotować się na nadchodzące zmiany w EU261

Zawsze zachowaj dokumenty podróży

Ważne jest, aby w przypadku zakłócenia lotu zachować wszystkie dokumenty podróży, w tym karty pokładowe, potwierdzenia rezerwacji i paragony za dodatkowe wydatki, ponieważ są one kluczowymi dowodami przy składaniu wniosku o odszkodowanie na podstawie EU261. Nawet jeśli zasady dotyczące odszkodowań ulegną zmianie, posiadanie zapisów dotyczących szczegółów podróży zapewni, że będziesz w stanie szybko i dokładnie przekazać wszystkie niezbędne informacje.

Bądź na bieżąco ze swoimi prawami jako pasażer

Ponieważ przepisy ewoluują, znajomość najnowszych zasad zapewni, że nie zostaniesz zaskoczony, jeśli kryteria odszkodowania ulegną zmianie. Śledząc swoje prawa i podejmując odpowiednie działania w przypadku wystąpienia zakłóceń, będziesz zawsze przygotowany do walki o swoje prawo do odszkodowania.

Często zadawane pytania dotyczące praw pasażerów lotniczych

Czy strajk pracowników może być ważnym powodem odmowy wypłaty odszkodowania?

To zależy. Jeśli strajk odbywa się wewnątrz linii lotniczej, na przykład z udziałem załogi lub pilotów, nadal możesz mieć prawo do odszkodowania. Jeśli jednak strajk ma charakter zewnętrzny, na przykład dotyczy ochrony lotniska lub kontroli ruchu lotniczego, może zostać uznany za nadzwyczajną okoliczność.

Czy opóźnienie spowodowane utratą połączenia kwalifikuje się do odszkodowania?

Jeśli oba loty były objęte tym samym biletem lub rezerwacją, a opóźnienie nastąpiło z winy linii lotniczej, odszkodowanie może przysługiwać.

Czy można uzyskać odszkodowanie, jeśli lot jest opóźniony z przyczyn technicznych?

Często tak. Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że większość problemów technicznych nie jest uznawana za „nadzwyczajne okoliczności”, co oznacza, że linie lotnicze nadal ponoszą odpowiedzialność. Wyjątki mogą dotyczyć nieprzewidywalnych kwestii bezpieczeństwa, takich jak wady produkcyjne.

Jakie dowody należy przedstawić przy składaniu wniosku o odszkodowanie za opóźniony lot?

Aby wesprzeć swoje roszczenie, należy dołączyć potwierdzenie rezerwacji wraz z własnym opisem swojego opóźnienia. Ważne jest również, aby przedstawić rachunki za wszelkie dodatkowe wydatki, takie jak posiłki lub hotele, a także zdjęcia lub zrzuty ekranu pokazujące opóźnienie na tablicach lotniskowych lub w aplikacjach linii lotniczych.

Czy istnieje limit czasowy na ubieganie się o odszkodowanie?

Tak, istnieje limit czasowy, ale różni się on w zależności od kraju. Na przykład w Wielkiej Brytanii na złożenie roszczenia masz zazwyczaj 6 lat. W krajach UE okres ten może wynosić od 1 do 6 lat.

W Polsce okres ten jest jednym z najkrótszych w Europie, bo wynosi tylko 1 rok, jednak w zależności od destynacji Twojego lotu, w składaniu wniosku możesz wykorzystać limit czasowy kraju do którego lecisz, lub z którego pochodzi przewoźnik obsługujący Twój lot. Znaczy to, że lecąc na przykład z Polski do Hiszpanii linią Ryanair masz 6 lat na złożenie wniosku, z racji tego że linia Ryanair ma swoją siedzibę w Irlandii.